Dinsdagavond 19 maart sprak de raadscommissie Bestuur en Middelen in Zuidplas over het Vijfde Dorp. Daar waar eerder nog bijna de gehele gemeenteraad achter het plan en het college stond voor het Vijfde Dorp is er bij een aantal partijen inmiddels onrust ontstaan. D66 en ChristenUnie/SGP staan nog volledig achter het plan ondanks een berg aan technische vragen maar coalitiegenoten CDA en VVD hebben echt twijfels of het gekozen pad wel de juiste is. In de oppositie is datzelfde geluid te horen bij PvdA/GroenLinks en NEZ. De SP is duidelijk, die blijft het volbouwen van de polder verwerpen en zal sowieso tegenstemmen.
Voorafgaand aan de behandeling blijkt er nogal wat gebeurd te zijn in het geheim. De gemeenteraad heeft een aantal vragen bij twee deskundigen neergelegd en die hebben een andere koers voorgesteld dan het college voor ogen heeft. Daarna kwam er een tegenreactie van het college van B&W, opgesteld door de landsadvocaat Pels Rijcken om de raadsleden toch echt te overtuigen dat het college gelijk heeft in haar koers. Tijdens een geheim overleg op Leefgoed de Olifant kwamen de partijen niet nader tot elkaar met als gevolg dat vooral de VVD heel kritisch blijft. Coalitiepartij CDA blijft ook kritisch. Delen van de eerste adviezen aan de gemeenteraad zijn zwart gelakt. De tweede versie helemaal geheim verklaard. Daarmee werd de commissie Bestuur en Middelen bijna een ‘commissie stiekem’.
Tijdens de (openbare) vergadering van de commissie vielen wel veel puzzelstukjes in elkaar, de grootste zorg is de WVG (Wet Voorkeursrecht Gemeenten) en de angst voor speculanten. De WVG regelt dat grondeigenaren op dit moment hun grond alleen aan de gemeente Zuidplas mogen verkopen. De WVG werd door Zuidplas in de eerste helft van 2021 geactiveerd. Daarom moet het bestemmingsplan worden vastgesteld voor 19 mei 2024. Dan verloopt de WVG op de gebieden. Of dat op tijd gaat gebeuren is niet duidelijk, na bijna 4 uur vergaderen was men blijven steken bij de eerste termijn.
De WVG is het grootste probleem, het college wil koste wat het kost vasthouden aan deze methodiek en vreest dat afschaffen anders gaat leiden tot verkoop aan speculanten. De WVG loopt tot en met 18 mei 2024 en kan niet zomaar verlengd worden volgens het college. Maar met steun van tot nu slechts twee partijen en een kloof tussen college enerzijds en raad anderzijds gaat het nog heel spannend worden. Dinsdagavond werd afgesproken dat er snel gekeken kan worden hoe men nader tot elkaar kan komen. Want volgens het college is het niet mogelijk WVG te verlengen, de adviseurs van de gemeenteraad blijven van mening dat dit wel kan. Van Wijnen vroeg zich openlijk af of het verhaal van de raad door het college niet gebagatelliseerd wordt.
Wethouder Schuurman probeerde alle al gestelde vragen te beantwoorden maar bijvoorbeeld raadslid Meppelink heeft nog veel vragen open staan die te technisch zijn. Daarom werd de vergadering geschorst op voorstel van Damen (PvdA/GroenLinks) en wordt er nu gekeken wanneer men verder kan spreken over het onderwerp. De behandeling op 2 april in de gemeenteraad aanstaande lijkt daarmee van de baan.
Het presidium zal daarvoor nieuwe data moeten vaststellen. Het gevolg is dat de agenda van de gemeenteraad daarmee nog voller wordt. Naar verwachting zal er zeker nog een besloten vergadering worden gehouden over het onderwerp. De klok tikt verder op het gemeentehuis maar misschien nog wel belangrijker, gaat de coalitie deze stresstest overleven? Vooralsnog zouden bij het college van B&W alle alarmbellen moeten afgaan.
