Het gaat al jaren lang erg slecht met onze insecten. Van alle 360 soorten wilde bijen wordt zo’n beetje de helft bedreigd of is al verdwenen. Ook met haast alle soorten zweefvliegen en andere bestuivers gaat het erg slecht.
Een van de redenen van het teruglopen van de insectenpopulatie is de intensieve en daardoor eenzijdige landbouw. Er worden teveel dezelfde gewassen gekweekt, die geen voedsel (dracht) voor de insecten voortbrengen. Daarnaast is ook het overweldigende gebruik van allerlei gewasbeschermingsmiddelen en pesticiden van zeer grote invloed op de biodiversiteit. Wie in het voorjaar de geel/oranje gekleurde velden ziet die met glyfosaat zijn doodgespoten, snapt dat dat niet goed kan zijn voor de insecten.
De enorme uitstoot van stikstof zorgt voor een geweldige verschraling van onze wilde natuur. Het gaat hier niet alleen om de te grote veestapel, maar ook om de uitstoot door de industrie, het verkeer en de weg- en woningbouw.
En toen verscheen in 2017 ook de Aziatische hoornaar (Vespa velutina) in ons land. Dit prachtige insect is een zeer defensieve, invasieve, exotische wespensoort uit Zuidoost-Azië. Ze zijn wat kleiner dan onze Europese hoornaar maar kunnen helaas enorm veel schade toebrengen aan inheemse insectenpopulaties, aan honingbijen- en hommelvolken en aan fruit. Inmiddels zijn er al zo’n 2000 nesten in Nederland gespot waarvan ongeveer 80% is vernietigd. Vooral in Zuid-Holland zijn nesten blijven hangen. Het vernietigen van nesten is de beste verdediging!
Zodra de koningin uit haar winterrust ontwaakt, bouwt ze haar eerste nest. Dit nestje, in de vorm van een grijs bolletje maakt ze meestal op een laaghangende plek. Haar voorkeur gaat daarbij uit naar vogelhuisjes, onder afdakjes en tuinmeubels, in heggen en struiken en in schuurtjes. Van april tot en met mei is de koningin buiten het nest actief.
De werksters die in het nest geboren worden ontwikkelen zich en ze helpen de koningin bij de groei van het volk. Wanneer het primaire nest zijn uiterste capaciteit heeft bereikt wordt door de werksters een tweede nest gebouwd. Dit nest kan uitgroeien tot een bol zo groot als een skippybal en bevindt zich vaak hoog in een boom. De 2000 tot 3000 hoornaars die het nest uiteindelijk bevolken eten bijna alle insecten die in de omgeving van dit nest voorkomen. In de media wordt dan ten onrechte de suggestie gewekt dat de Aziatische hoornaar alleen schadelijk is voor de honingbijen maar deze wesp eet elk willekeurig insect dat hij kan vangen. De locatie van het nest bepaalt welke insecten bij voorkeur bejaagd worden.
In de periode oktober-november vliegen de soms wel honderd tot tweehonderd koninginnen die in het secundaire nest geboren worden uit om te paren. Na deze paringsperiode sterft het huidige nest en zoeken de bevruchte koninginnen naar een geschikte plek om te overwinteren. Vaak zijn dat verlaten holletjes in de bodem, in schuurtjes of in houtstapels. Hierna herhaalt de cyclus zich.
Uitroeien, zoals eerst werd geprobeerd, is een onmogelijke opgave vanwege de snelheid waarmee deze wespensoort zich voortplant. We kunnen er hooguit voor zorgen dat de schade voor de lokale biodiversiteit beperkt blijft, door op tijd in te grijpen als we een Aziatische hoornaar of hun nest spotten.
Iedereen kan daaraan meehelpen. Het voorjaar, tot half juni, is het moment om de koninginnen te vangen. Zie je haar in die periode vliegen maak een foto en kijk op de app Obsidentify of het echt om deze hoornaar gaat. Mocht het je lukken om haar te vangen, dan kun je haar diervriendelijk doden door haar 24 uur in een vriezer te leggen. Van primaire nesten die je misschien in je tuin
aantreft maak je ook een foto. Deel altijd de locatie en de foto via waarneming.nl (https://waarneming.nl/go/vespa-velutina/) voor een positieve identificatie. Daarna kun je contact opnemen met de plaatselijke imkervereniging bij jou in de buurt (zie hun website). Ook kun je selectieve vallen plaatsen. Voor een goede val kun je het beste het internet raadplegen, bijvoorbeeld de site van de Nederlandse Bijenhoudersvereniging (NBV).
Plaats alleen vallen als je ze twee keer per dag kan controleren en eventuele bijvangst kunt vrijlaten. Mocht je, vooral in het najaar, secundaire nesten zien hangen, deel dan ook de foto via waarneming.nl voor identificatie. Neem contact op met plaatselijke imkerverenigingen. Zij zullen dan op hun beurt de provincie of de gemeente benaderen die dan, in de meeste gevallen, voor verwijdering zorgdragen.
Francis van Kruining – hobbyimker en voorzitter Ambrosiusgilde Rotterdam.
Dit is een opinie artikel of ingezonden brief, geschreven door de ondertekenaar. Het is dan ook zijn of haar mening en niet geschreven en ook niet onderschreven door de redactie. Wie ook een opinie artikel wil insturen nodigen we van harte uit op info@gouweijsselnieuws.nl