De gemeenteraadsfractie van de VVD heeft schriftelijke vragen gesteld over de kosten van de opvang van de Oekraïense vluchtelingen in de Oase in Nieuwerkerk aan den IJssel. De liberalen benadrukken dat ze blij zijn dat mensen die in nood zijn kan worden opgevangen. Waar de liberalen wel vragen over hebben, zijn de kosten van deze opvang en de opvang van statushouders. Volgens raadslid van Wijnen staan de gemeentefinanciën al onder druk door zaken die de Rijksoverheid eerder bij gemeenten ‘over de schutting had gegooid”. Hieronder de inleiding en de vragen van de VVD
Onze gemeente heeft, in nauwe samenwerking met veel bedrijven en vrijwilligers, in zeer korte tijd een prima en mooie opvanglocatie kunnen creëren in het voormalige Rabobank gebouw. Hier kunnen de komende weken 120-150 vluchtelingen uit Oekraïne worden opgevangen. Een groot compliment aan alle betrokkenen is hier op zijn plaats. Ook de VVD is van mening dat we mensen die in nood zijn, moeten helpen waar we kunnen.
De opvang van de vluchtelingen uit Oekraïne is geregeld via de Veiligheidsregio’s en is als ‘verplichting’ aan de gemeenten opgedragen. Hierbij is vermeld dat de gemeente de kosten ‘integraal’ vergoed zou krijgen van het Rijk.
De gemeentefinanciën staan erg onder druk, voor een belangrijk deel veroorzaakt door de taken die het Rijk ‘over de schutting’ gooit bij gemeenten. Dit leidt ertoe dat er voor de komende raadsperiode waarschijnlijk slechts beperkt financiële middelen beschikbaar zijn om belangrijke ambities voor onze inwoners en ondernemers in Zuidplas te realiseren.
Nu de opvanglocatie in gebruik genomen is, hebben wij de volgende vragen:
1. Is inmiddels helder hoe hoog de ‘integrale’ vergoeding van het Rijk voor de opvang van de Oekraïense vluchtelingen nu feitelijk is?
2. Wat heeft de opvang de gemeente tot nu gekost en wat zijn de geschatte ‘structurele’ kosten voor de komende maanden? (incl kosten voor maaltijden, kosten voor zorg, kosten voor tolken, kosten voor onderwijs, kosten voor beveiliging, etc)
3. Bij de informatiebijeenkomst in het Kerkelijk Centrum hebben we begrepen dat voor de maaltijden een cateraar wordt ingehuurd. Klopt dit? En zo ja, wat zijn hiervan de kosten? En is dit niet op een andere (voordeliger) manier te organiseren, bijvoorbeeld door de mogelijkheid te creëren dat de vluchtelingen zelf koken?
4. Uit de media hebben we vernomen dat de Oekraïense vluchtelingen een daggeld vergoeding krijgen. Wie draagt de kosten voor deze vergoeding en wie verzorgt de feitelijke uitbetaling hiervan?
5. Is de ‘integrale’ vergoeding voldoende om de tot nu toe gemaakte kosten te dekken?
6. Heeft het college nog meer locaties op het oog, voor het geval er meer opvangcapaciteit nodig blijkt de komende maanden?
Naast de opvang van de vluchtelingen uit Oekraïne is er ook nog steeds een capaciteitsprobleem met de opvang van de ‘reguliere’ asielzoekers die via het COA (o.a. Ter Apel) ons land binnen komen. Uit de media vernemen we dat de druk op gemeenten toeneemt om ook hier (tijdelijke) huisvesting voor te regelen. De VVD Zuidplas is van mening dat dit probleem (voor een belangrijk deel) veroorzaakt wordt door falend overheidsbeleid. Dit kan en mag wat de VVD betreft dus niet ‘zomaar’ op het bordje komen van gemeenten (en dus onze inwoners en ondernemers).
Uiteraard gaat het hier om het beschikbaar stellen van huizen aan statushouders (middels de zgn taakstelling), als ook om het ter beschikking stellen van locaties voor noodopvang (6-12 maanden) of Regionale Opvang Locaties (voor langere perioden). Naast de zeer beperkte financiële middelen speelt hier ook het zeer beperkte woningaanbod een rol. En het kan wat de VVD Zuidplas betreft niet zo zijn dat vluchtelingen een voorrangspositie krijgen ten opzichte van onze eigen inwoners. Daar komt nog bij dat de ambtelijke organisatie ook al behoorlijk onder (werk)druk staat.
Op 18 januari 2022 informeerde het college de gemeenteraad over de ‘Taakstelling huisvesting vergunninghouders’ (Z22.000017). Uit deze informatienota bleek dat de taakstelling in 2021 niet gehaald was en dat er extra aandacht nodig is van alle betrokken partijen om de taakstelling voor 2022 te halen. Desondanks werkt het kabinet momenteel aan een wet die het mogelijk moet maken om gemeente te dwingen (meer) vluchtelingen op te vangen.
Dit leidt bij ons tot de volgende vragen:
7. Hoe staat ons college tegenover een evt. ‘dwang’ om meer vluchtelingen op te vangen in evt. noodopvang of Regionale Opvang Locatie?
8. Is het college bereid de genoemde gemeentelijke knelpunten via de VNG aan te kaarten bij het Rijk?
9. Wat is de stand van zaken met de taakstelling voor de vestiging van statushouders (in woningen)?