Met een stemverhouding van 21 voor en 8 tegen heeft de gemeenteraad van Zuidplas haar goedkeuring gegeven aan het bestemmingsplan voor het Vijfde Dorp in het middengebied van de Zuidplaspolder. Naast dit dorp komt er ook het Koning Willem 1 bos en twee bedrijventerreinen. Voor het eerst sinds maart 2022 was de gemeenteraad geheel aanwezig zonder afmeldingen. Na ruim 5 uur vergaderen viel het besluit.
Voorafgaan werden er 740 handtekeningen aan burgemeester Weber aangeboden door het platform Middengebied. Dit platform roept op om eerst de zaken op orde te hebben en dan pas het bestemmingsplan vast te stellen.
Het genomen besluit maakt een einde aan 20 jaar lang steggelen over een uitbreiding in deze polder maar ondanks opluchting bij het college van B&W in Zuidplas, bleek ervan uit heel veel partijen kritische punten en bij twee collegepartijen stemden niet alle leden mee.
Een ander onderwerp dat bij alle partijen terugkwam waren de 2 brieven die verstuurd waren vanuit het Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard van zowel het Algemeen als het Dagelijks bestuur. De strekking was dat het waterhuishoudkundige plan bij de regels hoorden en dat het bestemmingsplan nog niet kon worden vastgesteld zonder dit plan.
Maar uit de vergadering bleek dat vooral de druk van de in 2021 opgelegde Wet Voorkeursrecht Gemeenten (WVG) die op 19 mei verliep de grote aanjager voor de steun te zijn. “Ik zou wel eens willen weten wat de raad anders had gedaan, als deze tijdsdruk van de WVG er niet op had gezeten, waren er dan meer mensen tegen geweest?” vroeg raadslid van Wijnen (VVD) zich af.
Toch ziet hij geen heil om tegen te stemmen : “Het voorstel wegstemmen is wat onze fractie betreft geen optie. We zijn nu al zover in het proces en het wegstemmen van dit Bestemmingsplan zou Zuidplas echt in grote problemen brengen. We gaan dan ongetwijfeld failliet, worden zgn. art 12 gemeente waardoor we de komende jaren weinig meer kunnen voor onze inwoners en onze dorpen. Bovendien zal het er niet bij blijven. Op termijn komen er dan links- of rechtsom toch huizen, alleen niet zoals wij het willen… En huizen zijn bovendien snel nodig, dat weten we allemaal!”.
Al bij eerdere besprekingen had Peter Molenaar (ChristenUnie/SGP) laten weten dat zijn fractie niet langer wil uitstellen : “Stoppen of vertragen geeft langer onzekerheid aan de inwoners, ondernemers en grondeigenaren in het gebied, dit is dus geen oplossing en hier help je hen niet mee. Uiteindelijk zal vroeg of laat dit plan doorgaan! Wat CUSGP betreft nemen we dat besluit nu!”.
Molenaar wil doorgaan, voor hem is het na 20 jaar tijd dat de woningbouw wordt opgepakt : “Politiek is niet voor angstige bestuurders, maar voor verantwoordelijke bestuurders die verantwoorde besluiten nemen en die ook durven nemen. CUSGP neemt haar verantwoordelijkheid en ik doe een beroep op alle andere fracties om hier ook uw verantwoordelijkheid te nemen”.
Jan Baas (SP) vergeleek in rijm het verhaal van 10 kikkers waar er nog 1 overbleef en die hoopte en wonder. Hij was blij dat hij zijn kritiek op de bouw door het Hoogheemraadschap ondersteund voelt. Zijn partij is vanaf het masterplan kritisch en fel tegenstander van bouw in de polder.
Hij riep de raad op om goed na te denken over de gevolgen voor huidige en toekomstige bewoners : “Ik wil in ieder geval niet herinnerd worden als degene die Zuidplas in een financieel ravijn heeft gedonderd en zijn inwoners met de scherven heeft laten zitten”.
Het jongste raadslid Ryan Adriaanse (D66) is blij met het plan : “Wanneer we kijken wat we van de D66 Zuidplas kernpunten in dit plan terug zien, zien we dat het plan gaat over samen bouwen, over woningen voor de jeugd die nu op zolderkamertjes woont, over plekken voor onze eigen inwoners, voor ouderen, voor jongeren, en voor doelgroepen die het hartstikke nodig hebben”.
Adriaanse had wederom kritiek op het ontbreken van alternatieven bij de tegenstanders SP en NEZ. Baas pareerde dat er drieduizend huizen bij zijn gebouwd in Zuidplas afgelopen jaar. Adriaanse was kritisch naar het Hoogheemraadschap en noemde de late brief zelfs onbehoorlijk bestuur. Voor hem was de brief geen reden ; “Als D66 Zuidplas vinden we dat we nu het proces van ontwikkelen van het middengebied en daarbij dit voorliggende bestemmingsplan niet hoeven te stoppen. Het is absoluut niet praktisch en heeft alleen maar averechtse gevolgen.”
Raadslid Wilko Van (Groep Van) ziet het alsof hij maar maanden geleden op een trein is gestapt, de Zuidplas Oriënt Expres met de wethouders als machinist. In de eerste wagon zitten de huidige bewoners, een wagon vol uitgeprinte stukken en de wagon waarin hij zit, noemt hij vooral een escape room. Als er steeds amendementen ontraden worden met een negatief advies, Hoe kom ik dan uit deze escaperoom?
Hij vreest dat als er een oplossingen komen en het plan niet doorgaat dat Provincie Zuid-Holland en Rotterdam tot actie overgaan en Zuidplas de regie kwijt is. Hij wijst dat in 2021 al een motie Nesselande-Oost is aangenomen voor annexatie en dat Rotterdam het al een tweede keer heeft geprobeerd maar dat werd in de kiem gesmoord. Hij wil van college weten hoe groot het risico is dat dit weer gaat gebeuren.
Na Van komt Sep Pouwels (groep Pouwels) aan het woord. Zij stelt dat we in het leven vaak op de drempel staan van grote kansen en dat het verleidelijk is om terug te deinzen. Ze pleit dat de moed het van de angst moet overwinnen.
“Wij weten al 20 jaar of langer wat het bestemmingplan is of wordt, van verbazing is er dus geen sprake. Van afstel tot uitstel is een rode draad in onze handelen helaas” stelt ze en ziet nog meer vergaderen niet meer bijdragen aan meer duidelijkheid. Wel vraagt ze aandacht voor de financiële gevolgen en om eruit te komen met het ingewikkelde verhaal met het Hoogheemraadschap.
“Vandaag is de dag dat we als rentmeesters een beslissing moeten nemen die hoe dan ook levens zal gaan veranderen”, daarmee opende Pien Meppelink (CDA) haar betoog. Ze ziet het belang van de woningzoekenden maar wil dat er met het zwaarwegende minderheidsbelang zorgvuldig wordt omgegaan. “En vergeet niet, wij willen echt bouwen. Punt. Want onze inwoners die een eigen woning zoeken hebben daar gewoon recht op! Maar wat ook een recht is, is dat inwoners hun belangen moeten kunnen uiten, dat zij beschermd worden, dat overheidsmaatregelen zo min mogelijk schade veroorzaken en dat wij als democratisch gekozen volksvertegenwoordigers hun stem laten horen, voor hen opkomen en onpartijdig zijn bij het nemen van een besluit”.
Meppelink is ook erg geschrokken van de brandbrief van het hoogheemraadschap: “Een bestuurlijke partner die zich op deze manier genoodzaakt voelt een oproep te doen aan de raad om het college te bewegen, kan op dit belangrijke onderwerp toch niet de bedoeling zijn”
NEZ raadslid van Drenth haalde 14 mei als een dag van het bombardement van Rotterdam aan, niet om het plan daarmee te vergelijken. Toch lijkt dit wel zo verstaan te worden wat leidt tot een kort punt van discussie tussen Molenaar (CU/SGP) en Van Drenth. Die laatste bedoelde dat 14 mei niet de geschiedenisboeken mag ingaan als dag van rampspoed voor de Zuidplaspolder met de teloorgang van de natuurlijke flora en fauna in die polder.
Van Drenth vrees de groei van het verkeer wat volgens hem aangepakt moet worden met een buitenplanse visie op het verkeer met ook de groei van Waddinxveen, Doelwijk en Westergouwe. Hij hekelt de gedachte dat bewoners van een sociale woning een autobezit heeft van 0.7 auto per woning en weet dat de realiteit leert dat dit getal veel hoger is in de praktijk.
Als laatste komt Martin Damen (PvdA/GroenLinks) aan het woord. Zijn fractie is niet trots op dit proces met hoe omgegaan is met de huidige bewoners. Maar voor hem is dit proces onomkeerbaar, mede door de financiële last en wat afwijzing gaat doen met andere partners. Damen betreurt dat er veel vergaderd is en dat dit vaak gebeurde achter dichte deuren zonder dat inwoners en de lokale pers hiervan getuige mochten zijn. Van Wijnen (VVD) wijst Damen er op dat hij wel mee ging in besluit. Dat pareerde Damen met dat hij vaak de conclusie trok dat achteraf bleek dat de beslotenheid helemaal niet nodig was geweest.
Raadslid Pouwels komt met een vraag en Damen reageert hierop geïrriteerd dat hij haar vraag niet gaat beantwoorden omdat dit vaker behandeld is tijdens de vergaderingen waar zij vaak niet bij was. Voor Damen is het terugdraaien van het aantal sociale huurwoningen onbespreekbaar. Hij wil uiteraard geen tekorten maar stelt dat het kwaliteit nog wel boven de kwantiteit moet gaan.
Namens het college voert wethouders Schuurman en De Haas het woord maar dit gaat vooral over de ingediende wijzigingsverzoeken. Op de vraag van Van over het percentage mogelijk ingrijpen van de partners zoals Rotterdam kan Schuurman niet direct antwoord geven in getallen maar vreest bij het niet aannemen dat hier wel een kans op is.
De tweede termijn is vooral een debat tussen de raadsleden waarbij Molenaar pleit dat raadsleden de amendementen met een juridisch gevaar moeten intrekken, die mening wordt niet gedeeld door Damen (het gaat hier om standpunten van een fractie) en Van Wijnen (die deze druk vanuit college niet netjes noemt, raadsleden moeten eigen afweging kunnen maken).
Na de stemming van de wijzigingsvoorstellen waarbij 11 van de 18 voorstellen worden aangenomen komt het gewijzigde bestemmingsplan. Hiervoor is hoofdelijke stemming gevraagd en elk raadslid moet hiervoor zeggen of men voor of tegen is. Uiteindelijk stemmen de fracties van SP en NEZ geheel tegen en raadsleden Beuving en Boogerman-Jongepier (VVD) en Meppelink (CDA) tegen. 21 raadsleden stemmen voor dus wordt het voorstel aangenomen.
Hieronder enkele reacties van raadsleden en wethouder Schuurman na afloop.