Vanaf 31 mei heeft Nieuwerkerk aan den IJssel geen Wereldwinkel meer. Het is het einde van een tijdperk van 37 jaar. De komende maand is er uitverkoop en worden de laatste artikelen verkocht. Daarna stopt niet alleen de winkel, maar ook de samenwerking van een hechte groep van 27 vrijwilligers.
Op deze vroege zaterdagochtend is de Wereldwinkel aan de Dorpsstraat in Nieuwerkerk opvallend leeg. Alleen langs de wanden staan nog enkele stellages met artikelen. Maar de vrijwilligers zijn er nog. Nog een laatste keer zetten ze alles op alles om de artikelen te verkopen. “Zet in het artikel vooral ook dat er forse korting is”, benadrukt vrijwilliger Yolanda Pronk daarom ook. Zij werd in 1994 door en vriendin op de Wereldwinkel gewezen. “Ik wist eigenlijk niet eens waar Wereldwinkel voor stond. Het was leuk om het naast mijn werk in de zorg te doen. Veel vrijheid om met een leuke groep mensen de winkel te runnen”.
De Wereldwinkel ontstond in Nederland in 1968. Door torenhoge importtarieven hadden boeren uit ontwikkelingslanden geen kans om hun spullen in Europa te verkopen. Met de rietsuikeractie vestigde de Wereldwinkel de aandacht op deze oneerlijke situatie. Daarna volgenden ook koffie, thee, cacao en vele andere artikelen. In 1988 werd het filiaal in Nieuwerkerk gestart. Eerst was dat in de Oranjebuurt en later verhuisden ze naar de Dorpsstraat. Dat was een duurder pand, maar wel veel meer ‘in de loop’. “En we zijn steeds meer een cadeauwinkel geworden”, vertelt voorzitter Jacques Bovens. Want voor de Fairtrade levensmiddelen konden mensen steeds vaker ook in de supermarkt terecht. En dat is voor de vrijwilligers een dubbel gevoel. Het is mooi dat er steeds meer eerlijke producten worden verkocht, maar het maakt het voortbestaan van de Wereldwinkel lastig.
Net als andere winkels in de dorpen kregen ze het zwaar. De vaste kosten, zoals huur, zijn hoog. Bovens vervolgt: “Uiteindelijk konden we met de opbrengst de kosten niet meer dekken. We teerden in op onze reserve. Het laatste wat we wilden is een faillissement. Stoppen was onvermijdelijk”. Hij ziet veel winkels stoppen in de Dorpsstraat. Het wordt een straat waarin weinig loop is, waardoor er ook voor de overblijvende winkels steeds minder klanten langs komen. “En andere winkels hebben ook nog personeelskosten. Wij zijn alleen met vrijwilligers”.
Ook Marijke Zuidwijk kwam in 2003 via een vriendin binnen. “Het is leuk hier en ik werk voor de hele wereld”. De producten kochten ze zelf in. “In Culemborg zitten enkele importeurs dicht bij elkaar. Die mensen gaan zelf naar de producenten in bijvoorbeeld Azië. Daardoor kennen we de hele productieketen. Dat is het bijzondere aan de Wereldwinkel. Wij kunnen het verhaal bij het product vertellen”. En door onze feedback, kunnen de producenten ook inspelen op de behoeften van de Nederlandse klanten”. Het enthousiasme bij Marijke is nog lang niet weg. “We gaan door tot het einde”. Bovens: “En dan stoppen we met een opgeheven hoofd en een traan”. “Twee tranen”, vult Zuidwijk aan.
En over ruim een maand komt er uiteindelijk toch een einde aan de hechte samenwerking van de vrijwilligers. Ze verwachten niet dat ze met elkaar nieuw vrijwilligerswerk op zullen pakken. “Iedereen zal zijn eigen weg inslaan”. Maar niet voordat de vrijwilligers bedankt zijn. “Na zoveel jaren van enthousiaste inzet, gaan we nog wel wat organiseren om hen te bedanken”, benadrukt de zichtbaar trotse Bovens. “En wat er dan nog aan reserve over is, gaat naar goede doelen met een Fairtrade gedachte”. Want daar is het uiteindelijk wel om begonnen.