Alsof het een slechte 1 april grap was, zo reageerden politiek en inwoners op de informatienota aan de gemeenteraad over het, in ergste geval, sluiten van de afvalcontainers in de gemeente Zuidplas. De leverancier van de software is bijna failliet en volgens de gemeente worden dan de containers gesloten.
Veel reacties van inwoners gaan vooral over het afsluiten van de containers. Veel inwoners zeggen hiervoor al genoeg afvalstoffenheffing voor te betalen. Maar is dat wel zo? In Zuidplas wordt Diftar toegepast waarbij per zak betaald moet worden (1,50). Waddinxveen en Gouda hebben een soortgelijk systeem, Rotterdam en Capelle aan den IJssel werken met een nascheidingssysteem. Bij een meerpersoonshuishouden (40 zakken per jaar voor Diftar) is Capelle net iets goedkoper per jaar dan Zuidplas. In Rotterdam betalen inwoners ruim 60 euro meer dan in Zuidplas.
Herkomst Diftar
In 2011 heeft de toenmalige gemeenteraad van Zuidplas besloten over te stappen op het Diftar systeem en was in het westen van Nederland daar toen koploper in. In het kader van de de vervuiler betaald kostte de restafvalzak 1 euro maar werd papier, GFT en plastic thuis opgehaald. Nieuwerkerk aan den IJssel kende al Diftar door de blauwe zakken die gekocht moesten worden bij de supermarkt voor 1 euro per stuk.
Bij de invoering werden nieuwe ondergrondse containers aangeschaft en deze investering werd afgeschreven voor langere termijn. Zuidplas is jarenlang koploper in Midden Holland geweest met afvalscheidingspercentage. Iedereen kwam kijken hoe goed Zuidplas het deed. Inmiddels 11 jaar later is het systeem algemeen, zit Zuidplas in de midddenmoot qua milieucijfers en blijkt de verbinding én de software achterhaald. Nog steeds krijgt de leefbaarheid van Zuidplas een deuk door zwerfvuil en bijzettingen naast containers.
Afvaltoerisme en bijzettingen
Diftar kent ook negatieve kanten want niet alle inwoners zijn even welwillend. Bij containers worden regelmatig vuilniszakken neergezet en dat komt niet altijd door een defect of lege afvalpas. Regelmatig deelt handhaving boetes uit als de eigenaar van een bijgezette zak kan worden gevonden. Daarnaast wordt plastic vaak veel te vroeg buiten gehangen en dat kan leiden tot ongedierte.
Al sinds de blauwe zak in Nieuwerkerk klagen de buurgemeenten Rotterdam en Capelle over afvaltoerisme. Het bericht dat mogelijk de containers dicht gaan werd dan ook niet juichend ontvangen. In Capelle zijn enkele wijken voorzien van afvalpassen en afgesloten containers, in Rotterdam Nesselande worden BOA’s in burger ingezet om dumpers op heterdaad te betrappen. Gesnapt worden in Rotterdam kost de Zuidplassenaar 150 euro.
Voor of nascheiding
Diftar is een vorm van voorscheiding waarbij alleen restafval wordt aangeboden. Wie daar goed in is, kan veel besparen. Zo zijn er gezinnen die een maand doen over het vullen van een restafvalzak. Maar er zijn ook minpunten aan de scheiding vooraf want bijvoorbeeld hoogbouw flats hebben geen GFT inzamelmogelijkheid. Veel politieke partijen in Zuidplas willen wel vasthouden aan voorscheiding van afval.
Bij nascheiding wordt plastic, metalen en drankkartons (PMD) uit het afval gehaald alvorens het de vuilverbrander ingaat. Nascheiding van papier, glas, textiel en gft-afval is niet mogelijk en de toestroom van PMD is al geslonken na het invoeren van statiegeld op drinkflesjes. In de toekomst komt er statiegeld op drankenblikjes wat verder zal leiden tot volumevermindering.