Dit jaar is het vijftig jaar geleden dat het Gilde van Vrijwillige Molenaars werd opgericht. Aanleiding hiervoor was de wens, dat het resterende aantal molens in ons land niet slechts gerestaureerd werd maar ook weer ging draaien. Men besefte echter dat hiervoor deskundigheid nodig was. Daarom werd het Gilde opgericht, met als doelstelling een opleiding voor vrijwillige molenaars te verzorgen. In dit ‘Jaar van de Molenaar’ vragen we extra aandacht voor molenaars en hun molens met een zevendaagse maalmarathon. Want: Molens moeten draaien!
Ons land kende in de afgelopen eeuwen tienduizenden molens, die van cruciale betekenis waren voor de waterbeheersing, de voedselvoorziening en de industrie. Zonder molens had ons land er heel anders uitgezien! Door de toenemende mechanisatie vanaf eind 19e eeuw kwamen echter steeds meer molens stil te staan en werden in veel gevallen gesloopt.
Om dat tij te keren werd in 1923 een vereniging opgericht, die zich ging inzetten voor het behoud van de nog resterende molens: De Hollandsche Molen. Om de grote rol van molens in de historie van ons land voor latere generaties in beeld te houden.
Eind jaren zestig kwam bij een achttal jongeren het idee op, dat molens niet alleen maar gerestaureerd moeten worden, maar ook moeten draaien. Of zelfs weer malen. Ze beseften ook dat er deskundigheid nodig is om met dit eeuwenoude industriële erfgoed te werken. Maar met de molens waren ook veel beroepsmolenaars verdwenen.
Daarom richtten ze in 1972 het Gilde van Vrijwillige Molenaars op. Met als doelstelling landelijk voor vrijwilligers een opleiding te verzorgen om vakbekwaam en veilig een molen te kunnen bedienen. Enkele van de laatste beroepsmolenaars bleken bereid hun kennis over te dragen op vrijwilligers. Tegenwoordig hebben ervaren vrijwillige instructeurs die rol overgenomen. Sindsdien zijn al meer dan 2000 wind- en watermolenaars gediplomeerd! Ook zijn er nog honderden vrijwilligers in opleiding. Nieuwe aanwas van molenaars blijft ook nodig want de vergrijzing gaat ook deze groep gepassioneerde mensen niet voorbij.
Om dit 50-jarig jubileum te vieren organiseert het Gilde maandelijks per provincie extra activiteiten. Zuid-Holland is in september aan de beurt. Het wordt o.a. gevierd met een zevendaagse maalmarathon. Van 1 t/m 7 september laten molenaars continue – in een estafette – ergens in de provincie één of meer molens draaien. Ook ’s nachts! Bezoek is daarbij doorgaans welkom.
Op de website van het Gilde van Vrijwillige Molenaars is – op de pagina Vijftigjarig jubileum – een overzicht te vinden van deelnemende molens aan deze marathon en de tijden waarop ze draaien.
Ook tijdens de komende Open Monumentendagen, 10 en 11 september, verwelkomen molenaars graag bezoekers op hun molens. Om over de molen en hun mooie hobby te vertellen.
Molen Windlust aan Kortenoord 3 in Nieuwerkerk aan den IJssel, aan de uiterste rand van recreatieschap Park Hitland, en aan de Hollandsche IJssel, doet, met haar team van vrijwillige molenaars en molenaars in opleiding, mee met deze maalmarathon. In goed overleg met de organisatie is gekozen om van 1 september 12:00 uur non-stop te malen (eventueel “voor de prins”) tot 2 september 18:00 uur. 30 uren, zo de wind het wil, aan een stuk malen. In shifts van 4 tot 6 uur zullen zij de molen gaande houden. Er is, weliswaar beperkt, bezoek mogelijk en zeker ’s nachts wordt dit op prijs gesteld. Het vergt extra aandacht en kunde van molenaars om ’s nachts de molen te laten malen maar onze molenaars weten wat ze doen.
