De zeven gemeentelijke begraafplaatsen wil de gemeente toekomstbestendig maken en laten aansluiten op landelijke trends en ontwikkelingen. Inwoners kunnen zo in de toekomst kiezen voor een begraving naar keuze op een van de begraafplaatsen in de gemeente. Het digitaal inwonerspanel is ingezet om wensen en behoeften te peilen. De resultaten gebruikt de gemeente bij het opstellen van een nieuwe gemeentelijke visie op begraafplaatsen.
In het najaar van 2020 is een onderzoek onder het digitaal inwonerspanel uitgevoerd over de toekomst van de zeven begraafplaatsen in de gemeente. Trends en ontwikkelingen op het terrein van begraving zijn voorgehouden en bevraagd. In totaal hebben 383 inwoners hun medewerking verleend. Het onderzoek bevatte zowel meerkeuzenvragen als open vragen.
Bezoek begraafplaatsen en waardering
Bijna twee derde bezoekt geen begraafplaatsen in de gemeente. De begraafplaats die het meeste wordt bezocht, is de algemene begraafplaats Essenhof in Nieuwerkerk aan den IJssel (16%). Een ruime meerderheid vindt het onderhoud van de begraafplaatsen goed. Het panel mist maar in beperkte mate bepaalde voorzieningen op de door hen bezochte begraafplaats.
Bezoek aula’s en waardering
Iets meer dan de helft van de inwoners bezoekt weleens een van de aula’s van de begraafplaatsen. Met uitzondering van de aula van Westhage worden de aula’s qua sfeer, inrichting en voorzieningen over het algemeen voldoende of beter gewaardeerd. Over de mogelijkheid om in een van de aula’s de de overledene 24 uur per dag op te baren en te kunnen bezoeken, is het panel verdeeld.
Voorkeur begraafplaatsen
Uit de rapportage blijkt dat het lastig is voor inwoners zich uit te spreken over hun voorkeur voor specifieke begraafplaatsen in Moerkapelle en in Moordrecht met eventueel een nieuwe invulling of herbestemming tot herdenkpark.
Trends en ontwikkelingen
Inwoners in het panel denken dat de voorkeur voor crematies de belangrijkste reden is waarom het aantal begrafenissen landelijk en in Zuidplas afnemen. De belangrijkste redenen volgens het panel om voor crematie te kiezen zijn het ontbreken van onderhoud en de lagere kosten. Van de voorgelegde trends en ontwikkelingen spreken natuurbegraven (39%) en een urnentuin (25%) het meeste aan. Bijna een vijfde vindt geen van de voorgelegde trends en ontwikkelingen aansprekend.
Recente ervaringen inwoners
Iets meer dan een kwart (28%) van de inwoners denkt dat er een behoefte bestaat aan aparte velden voor personen met bijvoorbeeld een Arabische, Surinaamse, Antilliaanse of Molukse achtergrond.
Inwoners in het panel zijn verdeeld over de vraag of meer mensen voor begraven zouden kiezen als de termijn voor begraven langer wordt gemaakt: 30% denkt van wel en 32% denkt van niet.
Ook is een prijsstelling voorgelegd. Stel dat het tarief voor een begrafenis van een volwassene in Zuidplas ongeveer € 6.200,- zou bedragen en een inwoner hiervoor 20 jaar een graf inclusief het onderhoud voor krijgt. Een kwart vindt dit een (zeer) redelijke prijsstelling. Aan de andere kant vindt 57% dit duur.
Van de inwoners in het panel hecht 44% waarde aan een voorloper bij een rouwstoet; 38% hecht er geen waarde aan. Bijna een vijfde heeft hierover geen mening. Vier op de tien inwoners zou kiezen voor een begraving of een urnplaatsing op één van de begraafplaatsen in Zuidplas.
Ruim een derde (35%) denkt dat er in Zuidplas behoefte is aan een eigen crematorium. Ruim een kwart (27%) denkt dat die behoefte er niet is. Als het gaat om crematie dan gaat de voorkeur uit naar een crematie in Capelle aan den IJssel (35%) of Gouda (22%). Voor 29% is crematie geen optie.
Vier op de tien zou ervoor kiezen om na een crematie de as van een overledene op één
van de begraafplaatsen te plaatsen in een urnennis, een urnengraf of urnentuin, of de as te verstrooien op de begraafplaatsen. Ruim een derde (35%) niet. Iets meer dan de helft van de inwoners heeft een uitvaartverzekering. Bijna een kwart heeft behoefte aan nevenbestemmingen voor een begraafplaats, zoals bijvoorbeeld een lichtjesavond waar overledenen worden herdacht. Zes op de tien inwoners heeft hier geen behoefte aan.
Wat gebeurt er met de resultaten?
De resultaten geven onder andere inzicht over hoe inwoners denken over vormen van ter aarde bestelling en welke functies begraafplaatsen kunnen vervullen tegen de achtergrond van trends en ontwikkelingen. Samen met alle opgehaalde informatie zullen deze resultaten worden meegenomen in een nieuwe visie op begraafplaatsen met een onderliggend beleidsplan. De visie zal richtinggevend zijn voor het actualiseren van de beheersverordening, uitvoeringsbesluit en legesverordening begraafplaatsen. De visie op begraven staat vooralsnog in december op de agenda van de gemeenteraad. Raadpleeg de website van de gemeente voor de raadsagenda.
Rapport onderzoek raadplegen of ook panellid worden?
Het rapport met de uitkomst van het onderzoek onder het digitaal inwonerspanel is raadpleegbaar via www.zuidplas.nl/inwonerspanel. Aanmelden als panellid kan via inwonerspanelzuidplas@duomarketresearch.nl