De afgelopen tijd heeft Gouwe IJssel Nieuws meerdere artikelen geschreven over de woningcorporatie Vestia. Een aantal ging over onderhoud van de woningen en andere artikelen gingen over de toekomst van de woningen in Nieuwerkerk aan den IJssel. Vestia heeft voornamelijk in Nieuwerkerk aan den IJssel huurwoningen in de sociale sector die rond 2000 zijn overgenomen van woningstichting Ons Huis.
Vestia is 2011 in financieel zwaar weer terecht gekomen. De kasbeheerder heeft met toestemming van de bestuurder Staal en financieel directeur Wevers zogenaamde derivaten ingezet om te speculeren. Een groot deel van de speculatie was ook niet nodig. Derivaten zijn opties op ‘onderliggende waarde’ of mogelijke waardestijgingen van andere financiële producten. Uiteindelijk hadden deze risicovolle speculaties een verlies van ruim 2 miljard euro veroorzaakt en bungelde Vestia boven de financiële afgrond.
Ondanks dat er veel gebeurd is laat Vestia in 2017 weten dat het niet nog niet uit te problemen is en wil daarom een aantal woningen verkopen. Inmiddels zijn diverse woningen verkocht aan huurders. In Nieuwerkerk zijn dit eengezinswoningen want verkoop van appartementen mag alleen na toestemming van het college van B&W na aanpassing van de verordening. Vestia heeft eind 2017 een splitsingsvergunning aangevraagd bij Zuidplas om enkele complexen met kleine en goedkope huurappartementen te verkopen. Zuidplas heeft deze splitsingsvergunning niet afgegeven.
Vestia besluit daarom om diverse woningen als geheel complex te verkopen, maar ook hiermee is Vestia nog niet uit de problemen. Besloten wordt dat de gemeenten Barendrecht, Bergeijk, Brielle, Pijnacker-Nootdorp, Westland en Zuidplas niet meer tot het kerngebied hoort en geheel verkocht mogen worden. Hiermee is Zuidplas sinds 2012 al zogenaamde maatwerkgemeente waarbij er gezocht wordt voor een overnamepartner en dit zou een woningcorporatie of investeerder kunnen zijn.
In januari 2019 spreekt Wethouder Hordijk zijn zorgen uit over de situatie van Vestia: “Er zijn biedingen geweest maar Vestia moet door haar situatie steeds een hoge prijs vragen. Woonpartners Midden Holland wilde het overnemen, ik heb bij de gesprekken gezeten maar de prijs was te hoog. Toch wil Vestia af van haar woningen in de niet kerngebieden waar Zuidplas onder valt. Er moet dus linksom of rechtsom geld naar Vestia om het probleem op te lossen” aldus Hordijk.
Karakus (oud-wethouder in Rotterdam) wordt door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties gevraagd. Zijn opdracht aan de bestuurlijk regisseur is het onderzoeken en voorstellen van concrete, werkbare oplossingsrichtingen tussen gemeenten en woningcorporaties in en rondom gemeenten waar Vestia actief is.
In het rapport van Karakus staan diverse oplossingsrichtingen maar over Zuidplas valt een optie van nieuwbouw om verkochte woningen te compenseren bijvoorbeeld weer af. De meest kansrijke optie is de overdracht aan een andere verhuurder in, zoals in het rapport omschreven als: ‘het overdragen van het Vestiabezit in de maatwerkgemeenten aan een (coalitie van) lokale corporatie(s) ‘
Vestia geeft aan dat ze zowel voor geld als in ruil voor andere activa-passiva wil verkopen. Dat betekent dat de kopende corporatie niet alleen de woningen over neemt, maar ook de daarbij behorende leningen met hele hoge rentes. De woningen moeten dan worden verkocht als “minimaal marktwaarde in verhuurde staat”. Hiermee verandert er voor de huurder niets als de woning wordt verkocht.
Ondertussen heeft Vestia gekozen om woningen boven de sociale huurgrens te plaatsen, zogenaamde niet-DAEB-woningen en heeft nog een aantal woningen het oog om dat met deze woningen te doen. Deze woningen worden onttrokken uit de voorraad sociale woningen (DAEB). Daeb staat voor Diensten van Algemeen Economisch Belang; dit betekent dat hierin de huurwoningen zijn ondergebracht met een huurprijs die onder de sociale huurprijsgrens van € 711 blijven (prijspeil 2016). Onder niet-Daeb zijn de huurwoningen ondergebracht die nu al een hoge huurprijs hebben. Maar ook sociale huurwoningen die na vertrek van de zittende huurder ineens een veel hogere huurprijs krijgen boven de sociale huurprijsgrens, of versneld worden verkocht. Kort gezegd: veel woningen in de niet-DAEB betekent 1) dat de betaalbaarheid en beschikbaarheid van sociale huurwoningen versneld verslechteren en 2) woningen in niet-DAEB zijn extra duur en vormen een extra barrière bij de eventuele overname van het bezit van Vestia door andere corporaties.
De maatwerkgemeenten hebben hiertegen beroep aangetekend bij de Autoriteit Woningcorporaties (AW) tegen de goedkeuring van deze scheiding. De AW vond het beroep ongegrond en daarin zijn de gemeenten tegen in beroep gegaan bij de rechter. De AW kreeg van de rechtbank gelijk. De maatwerkgemeenten zijn van mening dat er a) geen volkshuisvestelijke afweging is gemaakt, b) een gezamenlijk beroep een krachtig signaal is en dat c) een hoger beroep druk houdt op de andere partijen.
In een interview aan Gouwe IJssel Nieuws laat wethouder Hordijk weten dat in oktober 2019 de zorgen alleen maar zijn toegenomen. Hij is dan bij het Ministerie geweest en heeft met Tweede Kamerleden gesproken. Die zorgen heeft hij voor Zuidplas maar ook voor de andere maatwerkgemeenten. Hordijk hoopt dan ook op een overname door Woonpartners Midden Holland en Mozaïek met eventueel ook Woonbron uit Rotterdam: “We doen goede zaken met Woonpartners en Mozaïek en die pakken hun rol ook, neem bijvoorbeeld het Ouderinitiatief in Moordrecht en in de nieuwbouwwijken. Ik zou het fijn vinden dat zo’n corporatie als Woonpartners, die zich met hart en ziel inzet voor de volkshuisvesting, een deel in het bezit krijg. Dat geldt zeker ook voor Mozaïek, die doen heel veel in Moordrecht”. Hij roept dan ook minister Ollongren van BZK op dit op te pakken: ‘Uiteraard preek ik voor eigen parochie maar ook voor Barendrecht, Pijnacker-Nootdorp en Bergeijk. Dit is belangrijk! “
Ondertussen stapelen de irritaties bij de huurders van Vestia zich op in Nieuwerkerk aan den IJssel:
- In maart 2019 stuurt de bewonerscommissie van het complex aan de Valkendaal een aangetekende brief aan Vestia. Zij voelen zich niet gehoord en hebben klachten over achterstallig onderhoud en over de antislip coating van de galerij die glad is. Het probleem is nog steeds niet opgelost
- Eind juli schrikken de bewoners van de ingenieur Leemanstraat en de Alexanderlaan zich rot als de afrekening van de blokverwarming op de mat valt. De kosten zijn fors hoger ondanks een zachter winter. De bewoners wijten het aan de oude ketel. Vestia ontkent dit en maant de bewoners snel te betalen. De bewoners gaan in beroep bij de huurcommissie en verbazingwekkend; de ketels worden vervangen. De vervanging heeft overigens nog steeds naweeën zoals geen warmte of lucht in de buizen. De bewoners zijn nog steeds woest op Vestia.
- In de Iep barst op eerste kerstdag de hoofdleiding van de verwarming, die ongezien wegroest in een voormalige afvalstortkoker en zet de centrale hal onder water. Hierdoor hebben de 72 woningen geen verwarming gedurende de kerstdagen. Vestia wijst de bewoners naar de aannemer.
In december laat wethouder Hordijk weten dat de bieding voor 2020 van prestatieafspraken niet genoeg is en wijst dit af, net als in 2019. Dit is te lezen in een informatienota aan de gemeenteraad “Het college maakt zich grote zorgen over de sociale volkshuisvesting in de kern Nieuwerkerk.
Geconstateerd moet worden dat Vestia onvoldoende bijdraagt aan de lokale volkshuisvesting. Het college heeft daarom besloten de bieding van Vestia niet te kunnen accepteren; de gemeente zal de bieding niet ondertekenen. Zij zal alles doen wat in haar vermogen ligt om de sociale huurvoorraad in Nieuwerkerk aan den IJssel zoveel mogelijk op peil te houden.”
Vijf van de zes maatwerkgemeenten liggen in Zuid Holland. Vier daarvan maken deel uit van de bestuurlijke regio’s Rotterdam en Haaglanden. Daarmee raakt het Vestia dossier ook de volkshuisvestelijke belangen van de provincie Zuid Holland. Deze bestuurlijke partijen plus Zuidplas én de betrokken corporaties doen naar aanleiding van de rapportage van de bestuurlijk regisseur een dringend beroep op minister Ollongren van BZK dat het rijk meer proactief moet bijdragen aan oplossen van het Vestia probleem. Gerefereerd wordt aan de vier in het rapport gepresenteerde faciliterende maatregelen (vrijstelling overdrachtsbelasting, vrijstelling saneringsheffing, vrijstelling markttoets en financiering niet-Daeb tak). Daarmee wordt de mogelijkheid dat het Vestia bezit wordt overgenomen door een andere corporatie vergroot. De minister wordt opgeroepen tot het uiterste te gaan om hier ruimte voor te vinden binnen wet- en regelgeving.
Kortom: geen getekende prestatieafspraken, hoger beroep tegen de splitsing van woningen boven de huurgrens, bewoners die steen en been klagen over de overheid en onzekerheid over de toekomst over het eigenaarschap. Hiermee lijkt Vestia zich al terug getrokken te hebben uit Zuidplas terwijl er nog een taak ligt. De minister wordt niet voor niets opgeroepen om het uiterste te doen om te zorgen zorgen dat de verkoop aan lokale partijen snel voor elkaar komt waardoor voor de inwoners de onzekerheid weg zal genomen worden. De Kamervragen van Beckerman (SP) gaan mogelijk hieraan bijdragen dat het bewustzijn dat Vestia haar taak verzaakt in de maatwerkgemeenten.
Reactie wethouder Hordijk op artikel :“Wethouder Hordijk volgt het dossier Vestia op de voet en maakt zich hierover onveranderd zorgen. Eerst en vooral om de huurders van Vestia in Nieuwerkerk aan den IJssel. Zij hebben meermaals in één-op-één gesprekken aangegeven zich ‘tweederangshuurder’ te voelen en wethouder Hordijk heeft alle begrip voor dat gevoel. Vanwege de penibele financiële situatie van Vestia kan de corporatie niet investeren in planmatig onderhoud, laat staan in verduurzaming van haar woningen.
Wethouder Hordijk realiseert zich deze situatie, maar blijft Vestia tegelijkertijd aanspreken op haar primaire verantwoordelijkheid richting haar huurders. Daarnaast heeft wethouder Hordijk zorgen over het behoud van voldoende betaalbare sociale huurwoningen in Nieuwerkerk aan den IJssel. Zolang er nog geen concreet zicht is op een overname van het Vestia-bezit door andere corporaties, blijven deze zorgen bestaan.”
Vestia heeft de volgende reactie op het artikel : “Wij zien dat we in Barendrecht, Bergeijk, Brielle, Pijnacker-Nootdorp, Westland en Zuidplas – onze maatwerkgemeenten, waar wij de enige of grootste aanbieder van sociale huurwoningen zijn – niet de volkshuisvestelijke bijdrage kunnen leveren die nodig is: we kunnen door de grote rentelast van onze leningenportefeuille niet genoeg bijdragen aan het behouden en nieuw bouwen van sociale huurwoningen in de betreffende gemeenten. Daarom bieden we ons vastgoed – waaronder 10.000 woningen – in deze gemeenten aan lokale woningcorporaties te koop aan (we bieden ze niet aan investeerders te koop aan).
De verwachting is dat zo meer woningen voor de sociale sector worden behouden. Zolang wij woningen hebben in de gemeente Zuidplas, en in de andere maatwerkgemeenten, mogen onze huurders rekenen op een goede woning en goede dienstverlening. Dat betekent tijdige reparaties, onderhoud als het nodig is, deskundig en passend advies bij vragen en problemen en een woonomgeving die schoon, heel en veilig is. Wij vinden het vervelend dat een deel van de huurders hierover ontevreden is. We gaan en blijven met hen in gesprek om samen tot een oplossing te komen”.
Dank aan de gemeente Zuidplas afdeling Ruimte voor het verrijken van dit artikel. Meer informatie in deze gemeentelijke informatienota of in het Vestia dossier op deze site.
Reactie Vestia op problemen
Valkendaal
Er is een antislipvloer. Deze hebben we laten testen. Hieruit blijkt dat deze vloer voldoet aan de eisen. Bij vorst kan gladheid bestreden worden door te strooien.
Leemanstraat
Wij hebben de ketels laten onderzoeken. Uit dat onderzoek blijkt dat de ketels normaal functioneren, er is geen sprake van technisch falen. De ketels zijn inmiddels vervangen. Dat stond al op de onderhoudsplanning – het staat los van de klachten over de afrekening stookkosten. Na het vervangen van de ketel zat er lucht in de leidingen. Alle leidingen zijn ontlucht door onze aannemer. De oorzaak van de hoge stookkosten is onbekend. Er loopt nu een zaak bij de Huurcommissie. De betaling van de afrekening stookkosten is stopgezet tot uitspraak van de Huurcommissie.
