Zorgen heeft de gemeenteraad, heel veel zorgen bij de gemeenteraad bij de jaarrekening over 2019. Dat bleek tijdens de behandeling van dit verslag in de gemeenteraad op 8 juli waarbij de gemeenteraadsleden op 1,5 meter zaten en door ruimtegebrek het college naar de gang was verbannen.
Leendert Karreman (VVD) is blij dat de interne beheersing op orde is bij de gemeente : “Wij hebben geconstateerd dat de interne beheersing op orde is en dat er veel waarde wordt gehecht aan de kwaliteit van de interne beheersing en organisatie, wat zichtbaar is in de vele aanwezige verbeteringsinitiatieven”. Hij benadrukte dat ook de accountant dit had aangeven. Waar hij niet blij mee was, is de enorme stijging van de zorgkosten : “De exponentiële stijging van de zorgkosten is onhoudbaar. Het college is bezig met een sterke lobby samen met legio andere gemeenten, als ook de VNG en de Provincie, om van het Rijk meer geld te krijgen ter dekking van de zorgtaken”.
Zelf is hij blij met de resultaten van op de lasten zitten : “We hebben de rioolheffing weten te verlagen en de stijging van de afvalstoffenheffing weten te verlagen. Ook de OZB is slechts met de inflatiecorrectie gestegen. Voor de VVD is de OZB geen sluitpost en dat blijkt. Het gemiddelde aanslagbedrag OZB is sinds 2015 niet gestegen, en dat is een prestatie!”.
Jan Baas (SP) sprak zijn zorg uit over het 2,35 miljoen tekort. “Wanneer we de uitgaven op wmo en jeugdzorg buiten beschouwing laten is het huishoudboekje op orde. Zorgwekkend zijn de oplopende kosten van deze twee taken waar we als gemeente verantwoordelijk zijn”. De stop van de daling van het restafval in 2019 was voor Baas een reden tot onrust “ik verbaas mij over het feit dat er geen daling van het restafval is. Het stijgt zelf iets. Weliswaar maar 1 kilo maar wat mij ongerust maakt is dat er geen significante daling is”.
“Wat betreft begraven is er al een aantal jaren een dalende tendens. Cremeren is hot zou ik bijna zeggen. Toch heeft men de verantwoordelijkheid om de gemeentelijke begraafplaatsen te onderhouden. Er zal in 2020 een visie worden opgesteld om de begraafplaatsen toekomstbestendig te maken. Hier is mijns inziens geld voor nodig” liet Baas weten die vreest dat het begraven nog duurder gaat worden door dit onderzoek.
Jan Smit (NEZ) stelde een paar dermate technische vragen waarop burgemeester Weber hem terugfloot. Deze vragen worden normaliter vooraf schriftelijk openbaar gesteld en beantwoord. Smit was het niet met Karreman eens over de interne beheersmaatregelen : “Aangaande het rapport van de accountant heeft NEZ al aangegeven dat de interne beheersingsmaatregelen van de Gemeente de nodige aandacht behoeven zoals de betaalorganisatie”.
Smit had nog enkele kritische kanttekeningen in zijn betoog zoals waarom het wethouderspensioen met maar liefst 25% hogere inleg moest gaan werken en hij mistte een fiscale openingsbalans bij de vennootschapbelasting.
Volgens Johan Helmer (PvdA/GroenLinks) heeft het college de vinger te los bij de pols gehouden en is de raad te laat geïnformeerd over de tekorten in het sociaal domein; ”Wij nemen dan ook aan dat u hiervan heeft geleerd en nu alles in het werk stelt om de ontwikkeling in de kosten van de Jeugdzorg en de WMO nauwgezet te monitoren en zo nodig de gemeenteraad tijdig tussentijds te informeren”. Maar hij had ook kritiek op de grootte van de jaarstukken: “Allereerst zijn wij van mening dat met de toenemende omvang van de jaarstukken met zo’n 200 pagina’s in 2011 via 230 in 2017 naar bijna 290 nu de toegankelijkheid zeker niet verbetert noch wordt vergroot.Het lijkt er op dat jaar na jaar de worsteling om de ballen en getallenbrei te doorgronden alleen maar groter wordt. Gouda doet het met 100 pagina’s minder!”
Volgens hem is er elk jaar wel wat te zeggen over het stoplichtenmodel in de jaarstukken en vult elke ambtenaar het anders in, hij had hier een voorbeeld over :” In uw ballenbrei blijft de subjectiviteit van de waardering toch voortdurend rondwaren. Zo vindt U dat u niet aan de prestatie heeft voldaan als de stembiljetten van twee verkiezingen een uurtje later zijn geteld, maar acht uw college de prestatie volbracht als de specifieke pilot in de gezondheid van uitkeringsgerechtigden niet is uitgevoerd?”
Kersvers raadslid Ard Bakker (ChristenUnie-SGP) heeft ook zorgen over de oplopende tekorten bij Jeugdhulp : “Uit de beantwoording van de technische vragen blijkt dat dit onder andere komt door langer durende trajecten. Hoe het ook zij, de reserve sociaal domein voor het opvangen van dergelijke tegenvallers is met ingang van heden definitief verdampt”.
Volgens Bakker is behalve wat waarderingskwesties de financiële huishouding veder op orde “Als je kijkt naar de reguliere afwijkingen is het budgetbeheer dus goed geregeld en daar willen wij het college en de organisatie mee complimenteren. Dit sluit ook aan bij de positieve ontwikkeling die de accountant ten aanzien van interne beheersing heeft gesignaleerd”. Bakker maakte zich druk over de waar de inwoners heen kunnen nadat deze bouwplannen allemaal afgerond zijn? “Laten we eens een inwoner van Nieuwerkerk nemen. Waar kan bijvoorbeeld iemand uit Nieuwerkerk heen als Esse Zoom Laag is volgebouwd en niet naar het vijfde dorp, als dat klaar is, heen wil“. ChristenUnie/SGP roept daarom het college op om per dorp inbrei locaties in beeld te brengen en deze voortvarend te ontwikkelen met voldoende oog voor onze dorpse kwaliteit”.
Bakker dient, met CDA, D66 en VVD een motie in dat inwoners een afvalpas krijgen als ze de sleutel krijgen in plaats van bij inschrijving zodat verbouwingsafval kan worden afgevoerd als men niet uit Zuidplas komt.
Frans Klovert (D66) ziet een paar grote stappen naar de toekomstbestendigheid van Zuidplas “Met name het vaststellen van de woonvisie, het programma Duurzaamheid en klimaatadaptatie en de vaststelling van het herijkte IBOR plan vinden we positieve stappen voor een toekomstbestendig Zuidplas”. Maar de democraat heeft ook wel een aantal zorgpunten en daagt andere raadsleden uit om hierover in debat te gaan. Volgens Klovert zijn er zorgen over het verkeer bijvoorbeeld “Verkeersveiligheid is een ander punt waar onze fractie zich zorgen over maakt. Prima om de onveilige verkeerssituaties aan te pakken, maar in de praktijk komt het vaak neer op het aanspreken op gedrag en op handhaving”.
Over communicatie heeft hij ook een zorg “Nog steeds, ook in 2019, bereiken we als Gemeente, College, maar zeker ook als gemeenteraad onze inwoners en bedrijven onvoldoende. We zenden veel, laten zoveel mogelijk mensen participeren maar doen te weinig aan verwachtingsmanagement. We zijn nog steeds onvoldoende in staat om de resultaten van de participatie helder te communiceren en aan te geven wat we met de input hebben gedaan”. Klovert pleit voor een kleinere versie van de jaarstukken en pleit voor de Taart van Aart, het idee van oud raadslid Aart Slobbe om in 10-20 pagina’s alles weer te geven.
Benno de Ruiter (CDA) benoemde dat je geen streep kan zetten onder de uitvoering van Jeugdhulp waardoor de kosten stoppen. “Echter moeten we wel grip gaan krijgen op dit dossier. Het kan niet zo zijn dat de jaarrekening een 8 is en het een 5 wordt als het sociaal domein erbij geteld wordt, dat is niet de bedoeling. De CDA fractie heeft in januari 2020, weliswaar dit jaar, maar voor nu wel belangrijk, een amendement ingediend die unaniem is aangenomen, waarbij gevraagd wordt om een brandbrief te sturen aan de minister en aan de VNG”.
De Ruiter is erg met veiligheid bezig en het viel hem op dat verwijzingen naar bureau Halt juist minder waren geworden “Opmerkelijk is wel dat de verwijzing naar Halt verminderd is. In de beantwoording van de vragen komt dit door minder vuurwerk issues echter omliggende gemeenten stijgen wel en daar waren ook minder vuurwerk issues. Hebben wij als gemeente de focus minder het jaar door gehad op Halt? Is het college met ons eens dat als er eerder wordt aangehaakt bij Halt dat dit wellicht leidt tot minder incidenten ? We maken ons lichte zorgen over de stijging winkeldiefstallen en woninginbraken, wij wensen het college het komende jaar succes om de ambitie van de kadernota te halen”. Het CDA raadslid vroeg ook waar de toegezegde avond bijeenkomst over spelen bleef die eerder was toegezegd. “De CDA fractie heeft een heuse speeltuinen tour gehad en we zijn daar nog mee bezig”.
Wethouder de Haas was trots op de jaarrekening met alle complimenten over de rapportage maar bij hem heeft de WMO en Jeugdhulp ook zorgen opgeroepen. “Met betrekking op de wethouderspensioenen is dat een wettelijke taak om een reserve aan te leggen. De lage rente heeft echter gezorgd dat het bedrag niet op peil is” legt de Haas uit. Jan Baas (SP) vraagt of dit echt moet : “overal in Nederland worden de pensioenen gekort maar niet voor wethouders?”. De Haas geeft nogmaals aan dat het een wettelijke verplichting is dat het bijgeplust moet worden.
De Haas is trots dat Zuidplas nog steeds een grote reserve heeft en daarmee een goed weerstandsvermogen heeft. Maar de groei van nieuwe zorgcliënten en de stijgende kosten bij complexe gevallen van de zorg baart zorgen. Vooral omdat de aanbieders in het sociaal domein tot 5 jaar na behandeling een rekening mogen sturen. “we hadden een boete clausule opgenomen in de contracten bij late facturatie maar ja, dat bleek niet te mogen van wet die vijf jaar voorschrijft” legt de Haas uit. “Het College vindt dat raad te laat geïnformeerd werd over te tekorten,maar deed dat wel zo snel toen we het wisten, we doen er best voor maar wij moeten het doen met de cijfers te hebben” was de verklaring van de Haas.
De vraag (niet voor de eerste keer) waar de Bückeburg borden zijn gebleven voor het partnerschap kreeg een apart antwoord. De borden zijn niet meer gevonden maar er zijn nieuwe borden die worden opgehangen. De Haas toonde het bord in de raad.
Wethouder Verbeek heeft in december al al een signaal afgeven dat de kosten van de Jeugdhulp veel hoger zouden zijn. Helmer geeft aan dat vinger aan de pols direct uitslag geeft en je niet maanden moet wachten op de uitslag omdat dat anders kan aflopen.
Wethouder Hordijk antwoordde op de vraag van Helmer over maar 21% sociale woningbouw er was was gekomen dat er een inhaalslag gemaakt kan worden zoals met de inbreilocaties in de dorpen zoals bij de Tweemaster bijvoorbeeld. “Zo zijn er meer zoals Twee Gebroeders, graansilo Zevenhuizen. We moeten evenwicht creëren en werken hard aan alle nodige woningen, sociaal maar ook middelhuur en koop” aldus Hordijk.
Wethouder Schuurman sprak zijn waardering uit voor het platform Chronische zieken en Gehandicapten voor hun inbreng voor inclusiviteit. “Snelheid is bij verkeer blijft een punt bij verkeersveiligheid” erkende de wethouder die een dik compliment voor het werk van de vrijwilligers van Veilig Verkeer Nederland Zuidplas uitsprak: “Bij het werk voor beïnvloeding gedag verkeersdeelnemers en hun werk met het praktisch verkeersexamen, Middelbaar Onderwijs lessen en de fietsverlichtingscontrole”
Hij deelt de teleurstelling van gelijke inzamelingcijfers, later dit jaar komt er een discussie over afvalbeleid in de gemeenteraad. “75Kg gaan we zeker niet halen, tijdens deze corona tijden werken we meer thuis en worden er meer schuurtjes opgeruimd”. Schuurman legt uit dat de begraafplaatsen discussie nog komt naar de raad want hij ziet ook dat Zuidplas erg duur is en mensen uitwijken naar andere gemeenten.
De tweede termijn is een rustige discussie waarbij Klovert niet van alle fracties een mening krijgt op zijn vragen en debat hierover uit blijft. Enig punt van discussie is hoe om te gaan met de adviezen van de auditcommissie van de raad en daar blijkt vooral de raad ermee naar het college moet gaan. De jaarstukken worden met algemene stemmen aangenomen en er komt een onderzoek naar de eerdere afgifte van de afvalpas bij nieuwbouwwoningen volgens de Motie. Jan Baas had aangegeven dat men wel dan al wel afvalstoffenheffing moet gaan betalen en daarmee niet de kosten op andere inwoners neer komen. Wethouder Schuurman is het daar mee eens en neemt dat mee in zijn onderzoek.
