Afgelopen september zegde het platform gehandicapten en chronisch zieken (PGCZ) het vertrouwen op in de wethouders van Zuidplas. Het platform vindt dat zij hun afspraken niet nakomen. Zij wachten met samenwerking tot er een nieuw college is. Ingewijden betwijfelen of de situatie dan anders zal zijn. Gouwe IJssel Nieuws sprak met betrokkenen over de bredere oorzaak van deze houdgreep tussen vrijwilligers en gemeente.
Sterk signaal
Het PGCZ zet zich in voor de belangen van gehandicapten, chronisch zieken en mantelzorgers. Het Platform is regelmatig met de gemeenten in gesprek, op het gebied van wonen, welzijn, zorg, openbaar vervoer en toegankelijkheid. PGCZ-Voorzitter Danny Rombouts is de week na het opzeggen van het vertrouwen nog strijdbaar. “Wethouders komen toezeggingen niet na en vertellen onwaarheden in de gemeenteraad”. Hij hoopt dat het sterke signaal de ogen opent bij de gemeente. “We roepen de gemeenteraad op het college hierop aan te spreken”.
Na de verkiezingen niet anders
Het platform wil pas weer samenwerken met een volgend college. Oud-PGCZ bestuurslid Joke Verdoold denkt dat er na de verkiezingen geen andere situatie is. “In Zuidplas is de kans groot dat dezelfde wethouders terugkeren. En ook de ambtelijke organisatie blijft hetzelfde”. Zij herkent ook van vorige colleges dat er te makkelijk toezeggingen worden gedaan door een wethouder. “Ik denk dat zij oprecht willen, maar toezeggingen vervolgens te gemakkelijk bij de ambtelijke organisatie neerleggen”. PGCZ is beter te spreken over de gemeenteraad. Dat verbaast Verdoold niet. “Een raadslid kan gemakkelijk wat roepen in de de gemeenteraad. Zij hoeven het niet te realiseren”.
Joke Verdoold en Danny Rombouts
Afsnijden ambtelijke organisatie
Raadsleden Dagmar Ambachtsheer (CU/SGP, coalitie) en Jacques Bovens (PvdA/GroenLinks, oppositie) herkennen de goede relatie die het platform heeft met de gemeenteraad. “We stralen uit; kom maar naar ons met je problemen”. Die nauwe band op politiek niveau kan ook onderdeel zijn van het probleem. Ambachtsheer: “Ik leer veel van de contacten, maar misschien snijden we met ons enthousiasme ook de lijn met de ambtelijke organisatie door”. Juist in de samenwerking tussen ambtenaren en vrijwilligers is het succes te halen. Het PGCZ geeft aan nu al veel contact met ambtenaren te hebben. “Bij 9 van de 10 verkeersprojecten weten ambtenaren ons te vinden”. Toch gaat het daar nog vaak fout. “Bijvoorbeeld bij de Polderdreef of de Moerkapelse Zijde, waar de aannemer de weg en de stoep toch anders aanleggen dan met ons is afgesproken. Dan moet het daarna weer aangepast worden. Dat kost de gemeenschap veel geld”. In zulke situaties klopt PGCZ vervolgens meteen aan bij het college. Met beleidsambtenaren of het ambtelijk management is er geen contact. Het kan zijn dat problemen daardoor bestuurlijk ad-hoc, en niet structureel, worden opgelost.
Gespreksvaardigheden
Beide raadsleden zien het grootste probleem in de communicatie. “Er mag bij de gemeente meer aandacht komen voor de mens en voor gespreksvaardigheden”. Ze benadrukken dat daar ook het gesprek over een gemotiveerde ‘nee’ bijhoort. Rombouts bevestigt dat. “Nee is ook een antwoord”. Dat voorkomt onrealistische verwachtingen. Een belangrijk onderdeel is voor Ambachtsheer dat ambtenaren duidelijk maken wat er met de input van vrijwilligers gedaan wordt en dat daar regelmatig contact over is. Gebeurt dat niet, dan kan het zijn dat de vrijwilligers het idee krijgen dat ze belangrijker zijn voor de beeldvorming dan dat er iets met hun input gedaan wordt. Volgens PGCZ geldt dat voor ambtenaren, maar ook voor wethouders. “Bij de lokale inclusie-agenda horen we nu al meer dan een jaar van de wethouder dat er snel mee gestart wordt. Maar het gebeurt niet”.
Beeldvorming
De druppel voor het PGCZ was de behandeling van het onderwerp Huishoudelijke Hulp Toelage in de gemeenteraad. Wethouder De Haas gaf daar aan een brief van het platform over schrijnende situaties al beantwoord te hebben. Volgens Het PGCZ kregen zij de brief pas na de gemeenteraad, en was de brief twee weken eerder gedateerd. Het platform heeft het gevoel dat het college goede sier maakt met de betrokkenheid van het platform, maar er in de praktijk nauwelijks iets mee doet. “We willen niet misbruikt worden als argument dat er participatie is geweest”. Verdoold herkent het niet toegeven van fouten als iets structureels. Politici erkennen niet graag dat ze iets fout gedaan hebben. “Dan komt er het excuus dat het op de postkamer is blijven liggen. De laagste in rang krijgt altijd de schuld. Dat is frustrerend voor vrijwilligers”.
Inwoners de dupe
Vrijwilligers zijn voor de samenleving in de dorpen cruciaal. Politici realiseren zich dat heel goed. Het laatste wat ze willen is ruzie met hen. Het kan zijn dat hierin de oorzaak van het probleem ligt. Wethouders willen te graag ‘ja’ zeggen. PGCZ weet niet of dit de oorzaak is, maar raakt wel geïrriteerd door beloftes die niet nagekomen worden. Na de vraag wanneer het PGCZ het laatst ‘nee’ gehoord heeft van een wethouder, blijft het lang stil. “Ik denk dat ik ze dat nog nooit tegen ons gezegd hebben”. Meer beloven, dan je waar kunt waarmaken; ‘Overpromise & Underdeliver’. De kans dat de bom dan een keer barst is groot. “En uiteindelijk zijn de inwoners daarvan de dupe”, concludeert Verdoold.
Liever direct in gesprek
Gouwe IJssel Nieuws heeft het college gevraagd om een interview over de gesignaleerde dilemma’s. Mogelijk dat zij hiervoor oplossingen zien. Zij hebben aangegeven het gesprek met het platform PGCZ direct, en niet via de pers, te willen voeren. Zij willen hier op dit moment dan ook nog niet op reageren.
Naschrift; PGCZ heeft het aanbod van het college aangenomen. Nog voor de verkiezingen komt er een gesprek over mogelijkheden om uit de impasse te komen.